Olijfolie en PAK's

Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen, afgekort tot PAK’s, zijn een groep stoffen die ontstaan door onvolledige verbranding van organische stoffen. Ze worden bijvoorbeeld gevormd bij het aanbranden van eten (barbecueën), het stoken van houtkachels en open haarden, en ze zitten in sigarettenrook. PAK’s komen voornamelijk in het lichaam door voeding en inademing. Een kleine hoeveelheid wordt opgenomen via de huid. Langdurige blootstelling aan PAK's kan het risico op het krijgen van kanker verhogen.

Zo op het eerste gezicht is er dus geen enkel probleem voor extra vierge olijfolie. Olijven worden zo voorzichtig mogelijk geoogst en verwerkt. Dat is noodzakelijk om beschadigingen te aan die olijven te voorkomen, waardoor de aanwezigheid van vrije vetzuren in olijfolie zoveel mogelijk wordt beperkt. Die ontstaan door een reactie (lipolyse), die start wanneer enzymen (die van nature aanwezig zijn in de pulp en pit van de olijf) in aanraking komen met de olie (die normaal opgesloten zit in een blaasje, de vacuole) als gevolg van beschadiging van de olijf. De olijfolie wordt daardoor deels omgezet in oliezuur.

Maar een aangepaste Europese regeling zal producenten van olijfolie stof tot nadenken geven. Die regelgeving, ingaande september 2024, legt beperkingen op aan de aanwezigheid van die Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen (PAK) in hun olijfolie. De maximale toegestane waarden mogen de 2mg/kg voor olijfolie niet overschrijden[1]. Extra vierge olijfolie zou vrij moeten zijn van PAK, maar verontreiniging kan op verschillende momenten optreden. De belangrijkste daarvan is tegenwoordig de rook van bosbranden.

"Als er vanaf nu extra vierge olijfolie wordt gevonden met deze bestanddelen, wordt die olijfolie beschouwd als ongeschikt voor consumptie", vertelde Giorgos Oikonomou, algemeen directeur van SEVITEL, de Griekse vereniging van olijfoliefabrikanten. "In de praktijk betekent dit dat de producent gedwongen zal worden om deze defecte olie te verkopen als biodiesel voor €0,80 per liter in plaats van ongeveer de €8.00 per liter die hij zou verdienen voor extra vierge olijfolie voor consumptie."

Wat kan een eenvoudige olijfolieproducent doen om die verontreinigingen tegen te gaan. Hij staat immers machteloos tegen de verdroging van de natuur in het zuiden van Europa en het noorden van Afrika. Een mogelijkheid zou kunnen zijn om een extra stap te introduceren om de olijven grondig te wassen om op die manier de verontreinigingen te verwijderen.

Koop snel je Tunesische Terra Delyssa extra vierge olijfolie hier.

[1] European Commission: Information document on the ongoing discussions in the EU on regulatory measures on mineral oil hydrocarbons in food. Zie hier.